همشهری آنلاین- مریم باقرپور: این روزها نام و نشان چندانی از پهلوان «سیدعلی حق‌شناس کمیاب» در محله بهارستان دیده نمی‌شود و تنها در تقاطع خیابان‌های سعدی شمالی و منوچهری روی تابلو شعبه‌های بانک‌های ملی، تجارت و صادرات، نام چهارراه «سیدعلی» نقش بسته است. در این چهارراه مغازه‌ها و واحدهای تولیدی مختلف و انواع فروشگاه و کافه ایجاد شده است که در گذشته وجود نداشتند اما این روزها برای خود شناخته شده‌اند. البته کمی آن طرف‌تر تا ۲ دهه قبل، قهوه‌خانه سیدعلی، پایین‌تر از چهارراه در خیابان «مصباح» روبه‌روی حمام «نواب» بود که این روزها تنها نقشی از کاشی‌های الوان بر پیشانی قهوه‌خانه دیده می‌شود. ساختمانش مخروبه شده است و فقط نوشته «ولایت علی بن ابی‌طالب(ع)» را می‌توان بر سردر قهوه‌خانه دید. همچنین در میان مغازه‌های سوت و کور خیابان مصباح نام قهوه‌چی روی دیوار بالا‌تر از خیابان «صف» منتهی به باغ سپهسالار دیده می‌شود.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا ببینید
چند قدم آن‌سوی معبر
گرچه این روزها در محدوده چهارراه سیدعلی نام و نشانی از این پهلوان دیده نمی‌شود اما خیابانی کم‌عرض با نام «قهوه‌چی» چند قدم آن طرف‌تر است. این خیابان از یک طرف به باغ سپهسالار و از سوی دیگر به خیابان شهید مرادی نور می‌رسد. اغلب کاسبان و ساکنان تازه وارد این کوچه نمی‌دانند چرا نام آن را «قهوه‌چی» گذاشته‌اند. اما ساکنان قدیمی براین باورند که روزگاری سید علی در همین خیابان سکونت داشته و قهوه‌چی بوده است. البته نشانی هم از این خانه نمانده و گویا این خانه هم مثل خانه‌های قدیمی تهران، قربانی مدرن‌سازی پایتخت شده است.
چرا سیدعلی؟
چهارراه سید علی در محله بهارستان تهران در خیابان سعدی شمالی، تقاطع خیابان‌های منوچهری و مرادی نور قرار دارد. همانجایی که زمانی به یکی از دروازه‌های تهران قدیم یعنی دروازه دولت ختم می‌شد. وجه تسمیه چهارراه برگرفته از نام «سید علی حق‌شناس کمیاب» است. او کشتی‌گیر، صوفی، باستانی‌کار و پهلوان اول پایتخت در سال‌های ۱۳۰۰ تا ۱۳۲۰ خورشیدی و چهره شناخته شده محدوده‌های لاله زار، دروازه دولت، سعدی و هدایت بوده و علاوه بر آن قهوه‌خانه هم داشته است. از طرفی به دلیل مردم‌داری و فعالیت‌های خیرخواهانه‌اش، جایگاه خاصی میان مردم داشته و همه به او احترام می‌گذاشتند. به همین دلیل هم از ابتدای سال ۱۳۲۰ نام چهارراه را «سید علی» گذاشتند.
نظر شما